Voor jezelf
Voor anderen
Voor de wereld
Therapie voor een nieuw normaal
Methodieken
"Jouw gevoel serieus nemende, wat is verstandig om te doen?"
Behandelingen vinden plaats binnen het kader van de algemene psychodynamische therapie, op mentaliseren gebaseerde therapie (MBT) of de dynamische interpersoonlijke therapie (DIT).
Binnen dit psychodynamische gedachtegoed kunnen - indien nodig - ook (elementen van) de Emotionally Focused Therapie (EFT), Transactionele Analyse (TA), Eye Movement Desensitization and Reprocessing (EMDR ) en protocollaire behandelingen toegepast worden.
Algemene psychodynamische therapie
Psychodynamische therapie wordt ook wel psychoanalytische therapie genoemd. Sigmund Freud, was de grondlegger van de psychoanalyse. Na hem zijn er verschillende scholen ontstaan. Hedendaags wordt Algemene psychodynamische therapie gezien als de voorloper van de zogenaamde "moderne" psychodynamische therapieën zoals Mentalization Based Treatment (MBT) en diens zusje/broertje Dynamic Interpersonal Therapy (DIT).
Voor wie is psychodynamische therapie geschikt?
Algemene psychodynamische therapie is ideaal voor mensen die last hebben van ernstige psychische klachten en die bereid zijn om te werken aan de achtergrond van deze klachten, teneinde een duurzame verandering te bekomen.
.
Effectiviteit
Effectiviteitsonderzoek toont aan de psychodynamische therapie effectief is bij uiteenlopende klachten en problemen en met name bij stemmingsstoornissen, angststoornissen en persoonlijkheidsstoornissen.
De positieve resultaten zijn duurzaam en kosteneffectief. Met duurzaamheid wordt bedoeld dat de effecten na beeïndiging van behandeling zeer goed behouden blijven. Dat de resultaten kosteneffectief zijn betekent dat de behandeling leidt to minder ziekteverzuim, tot een lagere zorgconsumptie en tot een toename tot arbeidsparticipatie, waarmee de behandeling bijdraagt aan afname van maatschappelijke kosten.
Wat is psychodynamische therapie?
Psychodynamische therapie is een open-ended persoonsgerichte behandeling, wat vaak wordt ingezet wanneer klachtgerichte behandelingen onvoldoende werkzaam zijn gebleken. In deze therapie reflecteren we over jouw klachten en hoe deze gelinkt zijn aan jouw gevoelens, gedachtes, verlangens, motieven en gedrag, in samenhang met vroegere ervaringen. Het uitgangspunt is dat reflecteren over onbewuste gevoelens, verlangens en gedragingen er voor zorgt dat psychische problemen niet alleen begrepen worden maar ook verwerkt kunnen worden.
Wat is uniek aan psychodynamische therapie?
De noodzakelijke voorwaarde als je een psychodynamische behandeling wenst, is de bereidheid om in de therapeutische relatie te werken. Daarmee wordt bedoeld dat de relatie tussen ons en jou - dus alles van gevoelens en gedachtes en gedrag wat zich afspeelt in de therapiekamer - wordt gezien als hét instrument tot verandering. Hierdoor zal je inzicht krijgen in jezelf en in jouw relaties buiten de therapiekamer, om zo verandering door te kunnen voeren.
" voelen over denken & denken over voelen"
Mentalization Based Therapy (MBT)
Mentalization Based Therapy - afgekort als MBT - is een therapie waarbij het "mentaliseren" centraal staat.
Als je merkt dat je al heel lang - misschien wel jouw hele leven - last hebt van jouw klachten, als je eventueel trauma's hebt opgelopen in jouw verleden, als je merkt dat je nieuwsgierig bent naar hoe dit verleden en het heden op elkaar inwerken en als je af en toe overspoeld wordt door heel nare gedachtes en gevoelens over jezelf en anderen, dan is MBT wellicht een goede methodiek voor jou!
" jezelf van buitenaf zien & de ander van binnenuit zien"
Wil je meer lezen over de doelen? Met committeren aan de behandeling bedoelen we datgene waar jij tegenaan loopt om de behandeling echt te laten slagen. Misschien vind je het praktisch gezien moeilijk om op tijd te komen en thuis verder te werken met de therapie, maar mogelijk ligt het ook iets subtieler. We zien vaak mensen in een MBT-behandeling die het heel vlot kunnen uitleggen (en daardoor al jarenlange therapie achter de rug hebben met onvoldoende resultaat) maar onvoldoende reflecteren over waar het echt om gaat. Daarentegen zien we soms ook mensen die juist niet goed uit hun woorden komen. Dit zijn allemaal persoonlijke doelen die we samenvatten als 'committeren aan de behandeling'. Onder verbeteren psychiatrische klachten bedoelen we de concrete aanmeldklachten waarvoor je behandeling zoekt, zoals depressie, angststoornis, etc. Verbeteren interpersoonlijke relaties gaat over de kern wie jij bent en hoe jij in contact staat met anderen. Door samen te voelen, na te denken en te concretiseren hoe jij naar jezelf en naar anderen kijkt formuleren we de kern van de problematiek. Als het ons lukt in de loop van jouw behandeling om dit te veranderen - en daar gaan we voor ! - dan veranderen jouw aanmeldklachten automatisch mee. Verbeteren destructief gedrag gaat over die gedragingen die mensen stellen om te kunnen overleven met hun aanmeldklachten. Vaak gaat dit over overmatig alcoholgebruik, ander gebruik van middelen, suïcidale ideaties, ongezond eetpatroon, gebrek aan beweging of jezelf of anderen pijn doen. Eigenlijk is dit een belangrijke peiler van waar SiC Change om draait. Als je dit gedrag stelt, durven we dit dan ook te benoemen als sick? In de spreekkamer merken we dat mensen zoals jij zichzelf vaak geleerd hebben om er positief gedrag of positieve gedachtes tegenover te stellen. Ze zijn actief met mediteren en zijn op zoek naar een therapie die handvaten geeft om te 'groeien'. Binnen SiC Change durven we stelling in te nemen dat het te vroeg is om te streven naar 'zen', 'rust' of 'groei'. Het is inderdaad heel vervelend om te vertragen en eerst stil te moeten staan bij wat niet goed loopt. Er lopen daadwerkelijk een aantal zaken echt niet goed, anders was je deze website niet aan het lezen. Dit is ontzettend vervelend voor je. Tegelijkertijd is het ook een kans. Dat jouw kind "lastig" is en jullie veel ruzie hebben, dat je vastloopt in jouw werk, dat je het leven wat je nu hebt niet meer wilt, dat je onvoldoende slaapt, dat je lichamelijke klachten hebt, jouw overgewicht, etc. zijn allemaal tekenen dat er iets onvoldoende goed loopt én dus tegelijkertijd de kans om het te veranderen. We nemen deze gedragingen serieus, luisteren naar wat het wil zeggen en wat er onder verborgen ligt aan verlangens. Pas als we dit 'sick' voldoende begrijpen, zijn we klaar voor de Change! Onder verbeteren sociaal-maatschappelijk functioneren staan tot slot alle doelen die je bereikt wil hebben als je klaar bent met de behandeling, bijvoorbeeld een stabiele relatie, (terug) aan het werk zijn, een hobby hebben, etc.
Wie is gebaat bij MBT?
MBT was oorspronkelijk ontwikkeld voor mensen met een borderline persoonlijkheidsstoornis. Onderzoek toont aan dat zij niet alleen hoge maatschappelijke kosten veroorzaken maar vooral een grote ziektelast ervaren. Hun kwaliteit van leven is te vergelijken met patiënten met ernstige somatische klachten zoals reuma, kanker of de ziekte van Parkinson. Ondertussen kent MBT een veel groter toepassingsgebied, zoals o.a. voor mensen met een narcistische persoonlijkheidsstoornis.
Effectiviteit
Er is heel veel onderzoek naar MBT gedaan.
Het artikel van D. Bales e.a. stelt bijvoorbeeld dat de klachten en persoonlijkheidspathologie significant verminderd. Daarbovenop verbetert de kwaliteit van leven en het sociaal en interpersoonlijk significant. Ook nemen suïcidepogingen, zelfbeschadiging, depressieve en andere psychische klachten en gebruik van professionele zorg significant af. Hierdoor ervaren mensen na een MBT-behandeling minder relationele problemen en functioneren ze beter in de maatschappij. Deze positieve effecten blijven aanhouden doorheen de jaren. Journal of personality disorders (in press), Treatment outcome of 18-month, day hospital Mentalization Based Treatment (MBT) in patients with severe borderline personality dosorder in the Netherlands.https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/22867507/
Wat betekent mentaliseren?
Mentaliseren is een ander woord voor "reflecteren" en staat voor het vermogen om gedrag van jezelf en van anderen te begrijpen vanuit hun mentale toestand, zijnde de gevoelens, gedachtes en verlangens die er aan ten grondslag liggen.
Hoe werkt deze "op mentaliseren gebaseerde therapie"?
Binnen het MBT kader werken we met een behandelplan, bestaande uit vijf grote doelen: committeren aan de behandeling, verbeteren psychiatrische klachten, verbeteren interpersoonlijke relaties, verbeteren destructief gedrag en verbeteren sociaal-maatschappelijk functioneren.
Dynamische Interpersoonlijke Therapie (DIT)
Dynamische Interpersoonlijke Therapie, afgekort als DIT, beschrijven we in trainingen wel eens als "the best of" van de psychodynamische therapieën. Het combineert namelijk de werkende factoren van verschillende psychodynamische therapieën tot 1 behandelmethodiek; de DIT. Zoals de naam zelf zegt is DIT een psychodynamische therapie, waarbij het accent ligt op interpersoonlijke relaties. Als je voor DIT kiest, zal je dus niet alleen gestimuleerd worden om te reflecteren over jezelf (binnen de wereld), maar ook over anderen en jullie interacties. Dit doen we door het opstellen van een heel concrete behandelfocus (zie foto).
Wat wordt er bedoeld met deze behandelfocus? Anders gezegd gaan we ervan uit dat wanneer je in therapie komt, je op een negatieve manier naar jezelf kijkt. Middels het uitwerken van concrete voorbeelden zoeken we uit hoe dit precies is. Daarnaast heb je ook op bepaalde momenten een negatief beeld van anderen. Beiden samen zorgen voor een dominant affect, bijvoorbeeld angst, of schuld. Met deze gevoelens ga je op een bepaalde manier om, dit is het relatie interfererend gedrag (RIG) wat je stelt, bijvoorbeeld door je aan te passen, door te vermijden, door te glimlachen wanneer je iets anders voelt, etc. Dit alles levert jou een enorme kostpijs op; dit zijn de klachten waarmee je komt, bijvoorbeeld relatieproblemen, suïcidale ideaties, jou ontzettend alleen en eenzaam voelen, overgewicht, etc. Ook al is dit een ontzettend naar patroon waar je bij momenten in terecht komt, toch houdt iets dit patroon in stand. Samen zullen we uitzoeken wat dit is. Tot slot stellen we twee heel concrete doelen op die je wilt bereikt hebben na deze behandeling; één doel zal te maken hebben met jouw zelfbeeld en één doel met het beeld wat je van anderen hebt.
Hoe werkt DIT?
DIT kent een beginfase, een middenfase en een eindfase. Dit betekent dat we voor de start van jouw DIT (tijdens de intakeprocedure) vaststellen hoe lang jouw therapie duurt. We leggen op voorhand vast wanneer jouw beginfase afgerond zal zijn, dan vindt er een behandelplanbespreking plaats - bij voorkeur in aanwezigheid van een naaste, dan start jouw middenfase, op vastgestelde data vinden er evaluaties plaats - bij voorkeur in aanwezigheid van jouw naaste, en je weet op voorhand wanneer de eindfase in gaat. Dit alles heeft als doel om de druk hooggenoeg te houden, zodat we op een zo kort mogelijke tijd een zo maximale mogelijkeverandering bekomen. Immers, bekend is dat veel mensen graag verandering willen, maar dat het veel moeilijker is om jezelf er toe aan te zetten om actie te ondernemenom ook echt te veranderen.
Een hogedrukmodel, zoals de DIT, kan jou daar goed bij helpen!
Effectiviteit
Doordat DIT een relatief jonge therapie is, heeft het minder RCT's dan bijvoorbeeld de MBT. Echter, recente onderzoeken voorspellen goede resultaten. Dit was ook te verwachten gezien het gebaseerd is op de werkende ingrediënten van effectief bewezen therapieën!
Overige therapeutische kaders
Ook al werkt waar SiC Change in principe evidence based, we leveren tegelijkertijd behandeling op maat. Dit betekent dat in bepaalde omstandigheden - na overleg met een multidisciplinair team en uiteraard met jou - er voor gekozen kan worden om de behandeling te starten, tijdelijk te onderbreken of aan te vullen met elementen uit andere therapeutische kaders, zoals de Transactionele analyse, Eye Movement Desensitization and Reprocessing (EMDR), Emotionally Focus Therapy (EFT) of een protocollaire behandeling.
Wat nog meer?
"Depressie is het tegenovergestelde van expressie." Edith Eger
"Liever een blauwtje lopen, dan een groentje blijven."
Vaak is het aangewezen voor jouw behandelprocex om samen een (crisis)signaleringsplan op te stellen. Dit doen we bijvoorbeeld als je merkt dat je jou voortdurend heel erg somber voelt, en eventueel zelfs verlangt naar de dood of plannen maakt om jouw leven te beeïndigen. Het zal jou meer zicht geven op de aanleidingen van deze donkere gevoelens, op de momenten dat het net iets beter gaat (wat jij door jouw donkere bril al eigenlijk niet meer ziet) en wat jij en de mensen rondom jou op dat moment als actie kunnen ondernemen. We kunnen ook een signaleringsplan maken als er destructief gedrag de kop op steekt. Misschien lukt het jou niet om die (teveel aan) glazen alcohol te laten staan? Of dat blowtje te roken? Of om een lijntje te snuiven zodat je kan door presteren in jouw topfunctie?
Op andere momenten is het mogelijk dat we in een sessie aan de slag gaan middels rollenspelen. Dit houdt in dat we reflecteren én aan de slag gaan met hoe bijvoorbeeld dat ene ingewikkelde gesprek met die collega, leidinggevende of ouder aan te gaan. We kunnen dit ook inzetten als jij iemand bent die van nature hard werkt voor anderen en daarbij te weinig voor jouw eigen grenzen gaat staan. Voelt je jou dan werkelijk zo weinig boos? Of lukt het jou enkel moeilijk om dit te uiten?
Verder is het af en toe nodig om jouw netwerk iets vaker in de behandeling te betrekken, dan enkel tijdens de reguliere evaluatiemomenten. Dit gebeurt met name wanneer in jouw gezin zaken moeilijk blijven lopen, bijvoorbeeld met jouw ouders of kinderen, of met jouw partner. Door dan ook hun patronen, gevoeligheden en lasten inzichtelijk te maken, vergroot in eerste instantie het inzicht. Vervolgens gaan jullie dan samen voelen over waar jullie last zit, om dit zo uiteindelijk te bewerken en te veranderen.
Misschien herken je jou wel in deze relatiedynamiek?
https://www.youtube.com/watch?v=-4EDhdAHrOg
Heb vertrouwen in jouw proces, wij vangen jou echt op!
"Van inzicht alleen, verandert een mens niet."
Tot slot krijg je ongetwijfeld vroeg of laat in jouw traject opdrachten mee. Dit geeft jou vertrouwen dat je zelf controle hebt om zaken te veranderen. Het zorgt er ook voor dat het werk wat je in therapie doet niet beperkt blijft tot dat ene moment per week of per twee weken dat we elkaar zien. Integendeel, je werkt ook thuis (en op jouw werk en met jouw vrienden, etc.) verder aan jouw thema's. Niet alleen gaat jouw proces hierdoor sneller lopen, het geeft jou hoop en vertrouwen om de door jou gestelde doelen te bereiken.